ش | ی | د | س | چ | پ | ج |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | ||
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
دعا در قرآن از: مهندس مهدی حلاجیان
| |
با نگاهی مختصر به متن کتاب شگفت انگیز تاریخ بشریت ؛ قر آن ؛ به سادگی می توان نقش دعا را در آن مشاهده کرد. خدواند در دو آیه ی مشخص از انسان ها می خواهد که دعا کنند.معروفترین و قابل دسترس ترین آیه : « ادعونی استجب لکم » است. خداوند کریم تاکید می کند بخوانید مرا تا اجابت کنم ( خواسته ی ) شمارا. در آیه ای دیگر می فرماید : « ... و اذا دعان فاالیستجیبوالی » در این آیه نیز خداوند سبحان اجابت کردن دعای دعا کنندگان را بر خود واجب کرده است. با اشاره به همین دو آیه می توان از طریق « کتاب » و حتی جدای از « سنت » دعا رابخشی از راه ارتباطی با خدا دانست و به وهابیونی که قرائت هر ذکری غیر از قرآن را حرام می دانند به سادگی پاسخ داد. اولین سوره ی قرآن « حمد » است که پس از یاد آوری بزرگی خدا ذات اقدسش را صاحب کمال و اقتدار گوشزد می کند و بلافاصله از زبان بندگان به ذکر دعا می پردازد: خدایا ما را به راه راست هدایت فرما ؛ راه کسانی که به آنان نعمت بخشیدی و نه راه آنانی که به آنها غضب کردی و نه راه گمراهان. آخرین سوره ی قرآن نیز سوره ی « ناس » است که ابتدای آن با یک جمله ی امری آغاز می شود .خدواند می فرماید: « بگو پناه می برم به خدا ... از شر جن و انس » . همانند همین سوره و ماقبل این سوره می توان سوره ی « فلق » را نام برد که دقیقا به شیوه ی امری سوره ی « ناس » خداوند از زبان بندگان دعا را بیان می دارد . در جای جای قرآن دعا به شیوه های گوناگون مطرح شده است.در بررسی سیر تاریخی سرگذشت انبیا « قصص قر آنی » نیز دعاها در شیوه های مختلف بیان می شود. - دعای حضرت ابراهیم در آتش « یا رب کونی بردا و سلام » و یا وقتی حضرت هاجر را با حضرت اسماعیل تنها می گذارد و یا دعا در هنگام ذبح حضرت اسماعیل. - دعای حضرت موسی هنگام رفتن پیش نمرود « رب الشرح لی صدری واحلل عقده من لسانی و یفقه قولی » و دعاهای بسیارش در خصوص قومش. - دعای حضرت عیسی در احیای اموات و سلامت امراض دیگران. - دعای حضرت ایوب در دل ماهی. - دعای حضرت یعقوب در فراق یوسف. - دعای حضرت یوسف در حق پدر و برادرانش. - دعای حضرت لوط و حضرت صالح برای قومشان. - بیانات شیوای حضرت لقمان به فرزندش در قالب دعا و توصیه. و دعای دیگر پیامبران در حق قوم خود و دیگران همه و همه نشان از آموزش غیر مستقیم حفظ و اشاعه ی فرهنگ دعا در انسان ها ؛ از جانب خداوند رحمان است. دعا در قرآن نوعی آموزش به شیوه ی غیر مستقیم است آنجایی که خداوند رحیم از زبان خود با شیوه ای آمرانه ؛ از زبان پیامبرانش ؛ از زبان قوم و مردم پیامبرانش و با شیوه های ملتمسانه دعا و خواسته ها را بیان می دارد.شاید پرداختن به همه ی دعاهای ذکر شده در قرآن خارج از حوصله ی این نوشتار باشد ؛ اما « آب دریا را اگر نتوان کشید هم به قدر تشنگی باید چشد » برخی از دعاهای مشهور از قرآن : - ربنا اتنا فی الدنیا حسنه و فی الاخره حسنه و قنا عذاب النار. - ربنا لا تزغ قلوبنا بعد اذ هدیتنا وهب لنا من لدنک رحمه. - ربنا اغفر و لوالدی یوم یقوم الحساب. آخرین معجزه ی مکتوب الهی بر بشریت مشحون از دعاهای متفاوت و گونه گونی است که با اندک توجه به همین دعاها نیز می توان زیباترین راه بندگی و الوهیت را در آن مشاهده کرد. |